TĂNG CƯỜNG MINH BẠCH TÀI CHÍNH

CHÍNH PHỦ BAN HÀNH NGHỊ ĐỊNH
90/2025/NĐ-CP SỬA ĐỔI HƯỚNG DẪN

LUẬT KIỂM TOÁN ĐỘC LẬP

1. MỞ RỘNG ĐƠN VỊ ĐƯỢC KIỂM TOÁN

Căn cứ Điều 15 Nghị định 17/2012/NĐ-CP được bổ sung bởi Điều 1 Nghị định 90/2025/NĐ-CP có quy định về đơn vị được kiểm toán như sau:

1. Doanh nghiệp, tổ chức mà pháp luật quy định báo cáo tài chính hàng năm phải được doanh nghiệp kiểm toán, chi nhánh doanh nghiệp kiểm toán nước ngoài tại Việt Nam kiểm toán, bao gồm:

a) Doanh nghiệp có vốn đầu tư nước ngoài;

b) Tổ chức tín dụng được thành lập và hoạt động theo Luật các tổ chức tín dụng, bao gồm cả chi nhánh ngân hàng nước ngoài tại Việt Nam;

c) Tổ chức tài chính, doanh nghiệp bảo hiểm, doanh nghiệp tái bảo hiểm, doanh nghiệp môi giới bảo hiểm, chi nhánh doanh nghiệp bảo hiểm phi nhân thọ nước ngoài.

d) Công ty đại chúng, tổ chức phát hành và tổ chức kinh doanh chứng khoán.

đ) Doanh nghiệp khác có quy mô lớn theo quy định tại điểm đ khoản 1 Điều 37 Luật Kiểm toán độc lập thỏa mãn ít nhất 2 trong 3 tiêu chí sau:

+ Có số lao động tham gia BHXH bình quân năm trên 200 người,

+ Có tổng doanh thu của năm trên 300 tỷ đồng,

+ Có tổng tài sản trên 100 tỷ đồng.

2. Các doanh nghiệp, tổ chức khác bắt buộc phải kiểm toán theo quy định của pháp luật có liên quan.

3. Doanh nghiệp, tổ chức phải được doanh nghiệp kiểm toán, chi nhánh doanh nghiệp kiểm toán nước ngoài tại Việt Nam kiểm toán, bao gồm:

a) Doanh nghiệp nhà nước, trừ doanh nghiệp nhà nước hoạt động trong lĩnh vực thuộc bí mật nhà nước theo quy định của pháp luật phải được kiểm toán đối với báo cáo tài chính hàng năm;

b) Doanh nghiệp, tổ chức thực hiện dự án quan trọng quốc gia, dự án nhóm A sử dụng vốn nhà nước, trừ các dự án trong lĩnh vực thuộc bí mật nhà nước theo quy định của pháp luật phải được kiểm toán đối với báo cáo quyết toán dự án hoàn thành;

c) Doanh nghiệp, tổ chức mà các tập đoàn, tổng công ty nhà nước nắm giữ từ 20% quyền biểu quyết trở lên tại thời điểm cuối năm tài chính phải được kiểm toán đối với báo cáo tài chính hàng năm;

d) Doanh nghiệp mà các tổ chức niêm yết, tổ chức phát hành và tổ chức kinh doanh chứng khoán nắm giữ từ 20% quyền biểu quyết trở lên tại thời điểm cuối năm tài chính phải được kiểm toán đối với báo cáo tài chính hàng năm;

đ) Doanh nghiệp kiểm toán, chi nhánh doanh nghiệp kiểm toán nước ngoài tại Việt Nam phải được kiểm toán đối với báo cáo tài chính hàng năm.

4. Các doanh nghiệp, tổ chức thuộc đối tượng phải kiểm toán báo cáo tài chính hàng năm quy định tại Khoản 1 và Khoản 2 Điều này nếu theo quy định của pháp luật phải lập báo cáo tài chính hợp nhất hoặc báo cáo tài chính tổng hợp thì phải thực hiện kiểm toán báo cáo tài chính hợp nhất hoặc báo cáo tài chính tổng hợp.

5. Việc kiểm toán báo cáo tài chính và báo cáo quyết toán dự án hoàn thành đối với doanh nghiệp, tổ chức quy định tại các Điểm a và b Khoản 2 Điều này không thay thế cho việc kiểm toán của Kiểm toán Nhà nước.

6. Doanh nghiệp, tổ chức khác tự nguyện được kiểm toán.

7. Ngoài ra, Nghi định này cũng hướng dẫn cụ thể về nguyên tắc xác định số lao động tham gia bảo hiểm xã hội bình quân năm, tổng doanh thu của năm, tổng tài sản của các đơn vị quy định tại điểm đ khoản 1 Điều 15 Nghị định 17/2012/NĐ-CP được bổ sung bởi Điều 1 Nghị định 90/2025/NĐ-CP, như sau:

– Số lao động tham gia bảo hiểm xã hội là toàn bộ số lao động do đơn vị quản lý, sử dụng và trả lương, trả công tham gia bảo hiểm xã hội theo pháp luật về bảo hiểm xã hội;

– Số lao động tham gia bảo hiểm xã hội bình quân năm được tính bằng tổng số lao động tham gia bảo hiểm xã hội của tất cả các tháng trong năm trước liền kề chia cho 12 tháng;

– Số lao động tham gia bảo hiểm xã hội của tháng được xác định tại thời điểm cuối tháng và căn cứ trên chứng từ nộp bảo hiểm xã hội của tháng đó mà doanh nghiệp nộp cho cơ quan bảo hiểm xã hội;

– Tổng doanh thu của năm được xác định trên báo cáo tài chính năm của năm trước liền kề được đơn vị lập theo quy định của pháp luật về kế toán;

– Tổng tài sản được xác định tại thời điểm cuối năm tài chính trên báo cáo tài chính năm của năm trước liền kề được đơn vị lập theo quy định của pháp luật về kế toán.

8. Các doanh nghiệp thuộc đối tượng quy định tại điểm đ khoản 1 Điều 15 Nghị định 17/2012/NĐ-CP nếu có 2 năm liên tiếp không thỏa mãn các tiêu chí xác định doanh nghiệp có quy mô lớn sẽ không phải thực hiện kiềm toán bắt buộc cho đến khi tiếp tục thỏa mãn các tiêu chí theo quy định.

Như vậy, Nghị định 90/2025/NĐ-CP sửa đổi, bổ sung một số quy định gồm:

1. Bổ sung quy định bắt buộc kiểm toán đối với doanh nghiệp quy mô lớn:

Khi Thỏa mãn 2/3 tiêu chí:

• Bình quân > 200 lao động tham gia BHXH;

• Doanh thu > 300 tỷ đồng/năm;

• Tổng tài sản > 100 tỷ đồng.

Ngoài ra, hướng dẫn cụ thể về nguyên tắc xác định số lao động tham gia bảo hiểm xã hội bình quân năm:
Căn cứ số lao động, doanh thu, tài sản trên BCTC năm trước liền kề và chứng từ BHXH.

2. Miễn kiểm toán bắt buộc:

Nếu 2 năm liên tiếp doanh nghiệp không đạt tiêu chí quy mô lớn.

3. Giới hạn thời gian kiểm toán viên hành nghề:

Không được ký báo cáo kiểm toán cho cùng một đơn vị được kiểm toán quá 5 năm liên tục. Sau thời gian này, kiểm toán viên phải thay đổi để đảm bảo tính khách quan và độc lập trong hoạt động kiểm toán. Tức thay đổi thời gian từ 3 năm lên 5 năm so với quy định tại điều 15 Nghị định 17/2012/NĐ-CP.

Công ty TNHH Kiểm toán IFRS
Công ty cung cấp đa dạng các dịch vụ như kiểm toán báo cáo tài chính, tư vấn thuế, dịch vụ kế toán và dịch vụ thẩm định giá với những chuyên gia hàng đầu làm việc tại các Công ty kiểm toán lớn, các tập đoàn đa quốc gia